Marita Smith van Pretoria Oos vra:
Middag Dave.
Ons woon op ‘n plot met die kosbaarste diere soos Springbokke, Njala’s, Rooibokke en vele meer. Die probleem is egter, ons kan nie tuinmaak nie, hulle vreet alles op. Wat kan ons plant wat hulle nie sal vreet nie. Baie dankie!!
Dave antwoord:
Beste Marita,
Waar die mens en die natuur bymekaarkom, byna soos die ekotoon van twee plantegroeitipes, is kanse goed dat een of ander konflik sal opduik. Hier is ’n klassieke voorbeeld van hierdie soort interaksie, waar geliefde wildspesies die tuine van inwoners in ’n gemeenskap erg verniel. Die eerste, en logiese opsie is om natuurlik nie tuin te maak nie, en die wild vrye teuels te gee. Maar natuurlik wil mense ook ’n eie groenigheidjie langs die huis aanhou.
Onlangs het ek ’n klassieke Duitse raat geplaas wat plantvreters veskrik, maar, dit slegs ’n tydelike oplossing want die middel was af met reën. Die eerste prys is alyd ’n natuurvriendelike oplossing.
Die tweede tegniek is om ’n diskrete elektriese heining aan te bring, wat spesefiek op die probleemdier gemik is, maw, dit hoef nie noodwendig ’n opsigtelike “klassieke” heining te wees nie.
Daar is egter ’n ander moontlikheid, en dit is om ’n heining met doringplante aan te plant, wat dan as fisiese buffer dien tussen die “tuin” en die “veld”. Die grootste probleem sal egter wees om die plante groot genoeg te kry sodat hul onafhanklik kan groei. En hier her Suid Afrika twee trotse doring-heiningplante. Die eerste, een van my gunsteling inheemse plante, is die Num-num, Carissa macrocarpa (groot vrug). Immergroen, met pragtige blink blare, stervormige blomme wat op ’n haar na jasmyn ruik, en vrugte wat die allerlekerste jellie maak.
’n Tweede kandidaat is Kei-appel, Dovyalis caffra, met seersteek-dorings, ook immergroen, en met vrugte wat ’n baie besonderse jellie maak. My raad is dus om ’n skerm te vorm van plante met geniepsige dorings, met ’n bonus van eetbare vrugte en jellie.
